Sakal Modası

“Sakal modası ne zaman bitecek?” Maalesef bu soru Google aramalarında sık sorulmuş bir soru. Kim kızdırdı ulan bu kızları? Ablaları? Teyzeleri? Neneleri? Birilerinin fena halde canı ya da gözü sıkılmış olmalı ki Hz. Google’a soracak kadar ileri götürmüşler durumu. Biliyorsunuz Google’ın her şeyden biraz bilgisi var.  Sakal modası ’nı bitirmeyelim, zaten bitmez de öyle kolay kolay. Google’da zaten bilmez ne zaman biteceğini. Çünkü sakal modası, bugünlük bu yüzyıllık bir şey değil. Tabi M.Ö. ve eski dönemlerde sakal, moda kelimesiyle yan yana geldi mi bilinmez ama sakal modası o zamanlardan tarihte hükümdarların, askerlerin, lejyonların, akıncıların, tarih öncesi (tıraş olmayı bilmeyen mağara ahalisinin) de dâhil fazlaca üzerinde durduğu bir konuydu. Tarihi kalıntılarda ve arkeolojik kazılarda sakal üzerine ve sakal uzatmaya dair esanslar, sakal kesme ve sakal boncuğuna benzer aksesuarların da bulunduğu biliniyor. Özellikle doğu ve kuzey toplumlarında gerek mevsimsel şartlardan, gerek dini ya da kültürel ritüellerden dolayı sakala sakal uzatmaya, sakalı kutsallaştırmaya ve önemli kılmaya dair durumlar mevcut. Sakalın tarihi, insanlık tarihiyle bir desek yalan olmaz. İnsan olduğundan beri sakal da var. Tabi bunun gereğinin ya da sakal uzatma ihtiyacının nerede başladığı tam olarak bilinmemekle birlikte, sakalın hükümdarların ve yöneticilerin özellikle bir güç ifadesi, güç simgesi olarak kullandığını da belirtmekte fayda var. Sakal bu yönden bir kimlik ve karakter belirlemede, tanıtıcı ve işaret göstermede de kullanılan bir ifade biçimi aynı zamanda. Peki, Sakal modası ne ara bu kadar popüler oldu? Tamam, kabul ediyoruz, kimilerinin de rahatsız olacağı kadar göze sokuldu açıkçası. Yerli yabancı dizi-filmler, sakallı rol modeller, suratlarından oluk oluk sakal fışkıran modeller derken… Durum buraya geldi. Bir durum daha var. Yakışan yakışmayan herkesin sakal bırakması biraz bu durumu gözle görülür kıldı.  Ülkemizde son dönemde revaçta olan dönem dizileri de bu durumu ilk tetikleyen şeylerden tabi. Önüne gelen de sakal bırakınca tabi. Ortalık Muhteşem yüzyıl dizi seti gibi, Game of Thrones ya da Vikings setine yaklaşamadık bile. Sonra biraz daha ileri gitti durum. Magazin simaları da bu işin peşine düşünce, kıl yumağı adamlar çarşı pazar, televizyon vs. her yerde tribünleri doldurdu. 

Kadınlar sakal sever

Evet, evet! Kadınlar sakallı erkek sever düşüncesiyle apar topar salıverilen sakallar kısa sürede sefere giden ortaçağ askerleri kılığında görünen erkek güruhlarını darphanede para basar gibi piyasaya çıkaran bir takım sakal lobileri ve sonuç ortada: Bakımlı sakalı olan erkeklerden çok bakımsız kılıksız bir sürü erkek. Sonra yakışanı var yakışmayanı var. Kimin umurunda, sal gitsin. Bir düşünce var. Biçimsizlik biçim olmuş gibi. Aslında sakal kıymetli bir uzuvken bu popülerliği durumu biraz tersine çevirdi. Sonuç Google’a sormaya kadar giden yerdeyiz. Ne zaman bitecek bu sakal modası. Kadınlar sakal sever de, bakımlı sakallar hatırlatmasını sık sık dile getirmekte de fayda var. Erkekler sadece kadınlar sakal sever diye bırakmasın zaten. Öyleyse, öteki kadınlar da böyle Google’a falan yazarlar böyle. Önemli olan kendinizi nasıl hissettiğimiz ve varsa sevdiceklerin sakal konusundaki düşüncelerini dikkate almakta fayda var. 

Sakal modası bitmeyecek arkadaşlar. Aslında her zaman çokça erkeğin sakal uzattığı ortada… Sadece medyada fazla maruz kalmakla biraz algıda seçicilik oluyor o kadar. Kimsenin sakalı, sakal modası kimseye değmez. Tabi bunu sakalı salıp peşinden gitmemekle olmuyor o ayrı.

Sakal modası, adı üstünde moda ise sakal bakım gerektiren, yenilikleri kovalamayı adı gereği biraz mecbur kılan, bu alandaki yenilikleri takip gerektiren bir durum oluyor. Sakal bırakmaktan ziyade bakımlı, sağlıklı sakallara sahip olmak daha zor bir durum… Sakalı bırakıyorsunuz, öyle ya da böyle sakal zaten kendi kendine uzuyor. Önemli olan modaya uymak ya da bakımlı görünmekse işler değişiyor tabi. Sakal uzatmakta özen gerektiren bir durum özetle. 

Forumlarda, farklı benzer sitelerde sakal modası üzerine birçok tartışma var. Genel şikâyet ise, herkesin sakal bırakması, yakışması ya da yakışmamasının göz ardı edilmesi, bakımsız, kılıksız dolaşan erkeklerin fazla olması, herkesin sakal bırakınca sakal bırakmanın bir olayının kalmaması gibi konular. Çünkü sakal bırakmak, uzun sakallı olmak ayrıca birçok ideolojik ve siyasi kimlik kodları barındırmasına rağmen son zamanlarda onlarında ötesine bu sebeplerle geçebildi biraz da. Bu yönden sakala farklı manalar katmanın önüne geçti ve bir bakıma bunu toplumsal ayrışma açısından biraz yumuşattı diye düşünsek de neticede yine estetik kaygılar ve estetik rahatsızlıklar ön planda. Kadınları üzmeyin. Sakalına gerçekten iyi bakan erkekleri de üzmeyin.

Sakal bir ifade biçimi mi?

Sakal modası dönem dönem revaçta olur, dönem dönem az tercih edilir olsa da her daim sakallarıyla yaşayan erkek sayısı da hiç az değil. Hatta yurt dışında olduğu gibi artık bunun sektörü de var ülkemizde. Yani, bakımlı sakalları olan erkekler çoğaldıkça, sakala daha fazla kıymet veren ve bakımına maddi manevi harcama yapan insanlar oldukça bu durum da normalleşecektir. 

Fazla da uzatmaya gerek yok. Sakal modası, sakalsız ya da sakallı olmaktan öte iyi hissetme meselesidir. Sakal bir kimliktir, sakal bir ifade biçimidir. (Bkz: Sakallı Erkek mi Sakalsız Erkek mi?)