Diş taşı nedir? Diş taşları neden oluşur? Diş taşlarının sağlığa zararı var mıdır? Diş taşı ya da bilinen diğer adıyla tartar, diş yüzeyinde ve dişler arasında sertleşmiş bakteri plağıdır. Bakterilerin dişin yüzeyinde tutunmasını ve tortu gibi katmanlaşarak kalıcı hale gelmesine sebep olurlar ve kişinin ağız sağlığını tehdit ederler. Sanılanın aksine her gün dişlerinizi fırçalamanız diş taşı oluşmayacağı anlamına gelmez. Düenli diş fırçalamak ağız bakımı yapmak da tam anlamıyla diş taşını engellemeye yetemeyebilir. Neticede tartar oluşumu devam edebilir.
Diş Taşından Korunmak İçin
- Diş temizliği ürünleri ve ağız bakım ürünleriyle barışık olmalısınız. (Bkz: Erkeklerde Diş Bakımı Nasıl Yapılır?)Günlük yapılması gereken ve aksayan kısa süreli bakımlar bile tartar oluşumunda etkilidir. Yiyeceklerin ve içeceklerin ( buna su da dâhildir. Çünkü kireç oranı yüksek sular da tartar oluşumunu tetikler.) artıkları ve düzensiz ağız temizliği tartarın dişlere daha kolay tutunmasını sağlar. Şekerli gıdaların ve dişe yapışan işlenmiş gıdaların da yine tartara neden olduğu söylenir. Bu gibi gıdaların tüketiminde ayrım yapılamıyorsa bile en azından ağız temizliği için ayrıca dikkatli olmak ve basit rutin temizlik (fırçalama, diş ipi kullanma gibi) işlemlerini atlamamak gerekiyor.
- Su içmeniz gerekiyor! Bol bol su içmek. Su içmek ağız içindeki asidik ortamı dengeler ve ağzı temizler. Yiyecekleri tükettikten sonra ve yemek sonraları da su içmeyi alışkanlık haline getirebilirsiniz. Bol su diş taşı oluşumunu yavaşlatır.
- Yemek yedikten hemen sonra diş fırçalamak doğru değildir. Asitlerin yüzeyden derinlere varmasına sebep olur. Onun yerine yemekten sonra ağzınızı bol suyla çalkalamak temiz, ferah ve kokusuz bir ağız için yardımcı olur.
- Diş macunu seçimi de bu aşamada önemli tabi. Diş macunu satın alırken sadece temizleyici olması yeterli görünse de birçok özellikli diş macunu satılmaktadır. Fiyatları normalden az daha pahalı olan ürünler farklı özellikli diş macunlarıdır. Özellikle tartar oluşumunu önlemeye yardımcı olur, tartar oluşumunu önler gibi ibareler içeren diş macunları tercih edebilirsiniz. Flüorür dengesi sağlanmış ve ideal dengede olan, önerilen diş macunları kullanabilirsiniz. Ağız temizleme suları da diş taşı oluşumunu yavaşlatır. Gargara yöntemi ağız temizliğinde etkilidir. Diş taşları zamanla ağız içinde ve görünüm açısından da sorunlara sebep olabilirler. Diş taşlarının görünen (sarı-kahverengiye çalan – bal rengi) halleri ve görünmeyen yerlerde hatta diş aralarında biriktiğini de hatırlatalım.
Diş Temizletme Yöntemleri
- Sık sık olmamak kaydıyla diş muayenelerinde diş hekimi uygun görürse diş taşlarınızı temizletebilirsiniz. Diş taşlarınız temizlendiğinde de tartar oluşumu yine hızlanacaktır bu esnada düzenli diş fırçalama ve doğru yöntemlerle diş fırçalamaya da dikkat etmeniz gerekiyor. Diş taşları uzun süre kontrol edilmediğinde diş etlerine de zarar verir. Diş etlerinde çekilme gibi rahatsızlıklara sebep olurlar. Diş arasındaki mesafelerin daha da yok olmasına ve diş etlerine baskı uygularlar bu da ağız sağlığını bozan nedenlerden biridir.
- Diş minesine zarar veren birçok alternatif tartar temizleme yöntemleri de mevcut ama bunları zaten hekimler de önermiyor. Düzenli diş kontrolleri ve hekim uygun görürse tartarları temizliyor, bilinçsiz yöntemlere gerek yok. Düzenli ağız bakımı yeterli olacaktır. Beslenme konusunda diş minesini destekleyen ve mineral açısından zengin gıdalar tüketmek, yeterli sertlikte ve dişi işleyen gıdalar (elma, salatalık, havuç, çilek vb.) tüketmek de diş minesine faydalı ve tartar oluşumu aşamalarında engelleyici etkiye sahiptir.
Diş Taşı Oluşmasına Sebepler Neler?
Düzenli olarak diş bakımı yapılması gerekir demiştik. Bunu unutmuyoruz. Ayrıca diş ipi kullanmaya da alışkanlık edinin. Bu diş sağlığı açısından ayrıca faydalıdır. Kürdan vs. diş yapısını bozan araçlardır. Besleyici olmayan şekerli asitli vs. ve dişe yapışan gıdaları çok tüketmeyin. Görünmeyen ve fırçanın zor ulaştığı yerleri özellikle temizlemeye özen gösterin. Tartarlar ağzın önce arka kısımlardaki dişlerde ve dişlerin iç yüzeylerinde oluşur. Zamanla da diş dışına ve ön dişlere tutunurlar. Diş taşından korunmak mümkündür. İki ana yöntem ise doğru ve yeterli ağız bakımı, hekim kontrolünde diş temizliği ve ağız temizliğinde bilinçli olmak! Hepsi bu!