Protein Tozu Zararları Neler? Zararlı mı?

Protein Tozu Zararlı mı Faydalı mı?

Protein tozu zararlı mıdır, zararlı değil midir? Protein takviyeleri zehirler mi gibi sorularla hep karşılaşırız. Protein tozu zararları her zaman tartışılan bir konudur. Protein nedir? Önce onun bir tanımı yapalım. Protein; kısaca vücudumuzda aminoasitlerin birleşmesiyle oluşmuş yapı taşlarımızdır. Proteinler ve aminoasitler vücudumuzda enzimlerden hücre duvarına hatta hücre çalışmasına kadar her sisteme girer.

Peki Protein tozu nedir? Protein tozu; Protein supplementleri olarak da bilinen ürünler, içerisinde makro ve mikro gıdalar bulunan takviyeleridir. Besin desteği sınıfına giren gıdalardandır. Protein tozları doğada hazır olarak bulunan bir ürün değildir. Bileşenlerle oluşturulmaktadır. Yani doğal değildir. İşlenmiş gıdalar gibi onlar da farklı ürünlerin özütlerinden elde edilen gıda takviyeleridir. Besin desteği sınıfına giren tüm ürünler hekimler tarafından sağlıklı beslenme ve sağlıklı yaşamaktan uzaklaştıran unsurlar olarak değerlendiriliyor. Bunu baştan hatırlatmakta fayda var.

Protein Tozları neden kullanılır?

Protein tozu zararları hakkında konuşurken nerelerde kullanıldığına da değinelim. Normal bir insanın protein tozuna ihtiyacı yoktur. Protein tozları beslenme bozukluğu ve aşırı zayıflık durumlarında hekim kontrollerinde sınırlı olarak kullanılabiliyor. Beslenme bozukluklarında hastalarda ve ameliyat sonrası durumlarda hastane evresinde doktorlar tarafından hastalara veriliyor. Bunlar tıbben uygulanan desteklerdir. O da eğer hasta ağızdan beslenme güçlüğü çekiyorsa vs…

Diğer kullanım alanı ise bizim de konumuz olan sporcu takviyesi olarak kullanılan şekli. Spor yapanlarda protein ve enerji ihtiyacı artar. Bu sebeple sporcular protein takviyesine ihtiyaç duymaktadırlar. Diğer amaçlarsa kas kütlelerini artırmak, kas yırtıklarını toparlamak, spordan sonra ihtiyaç duyulan proteini karşılamak… Tabi belirli oranlarla ve dozları kontrollü bir şekilde yapmak gerekiyor ki bu da maalesef sporcularda pek mümkün olmuyor. Çünkü hırs unsuru işleri karıştırıyor. Doğal beslenme metotları ve düzgün bir diyet programıyla da protein tozu kullanmadan aktif spor yapmak mümkün. Tabi “kim uğraşacak?” düşüncesi bu yöntemleri geri plana atmış durumda. E ortalıkta Arnold Schwarzenegger gibi gezmek dururken neden yumurtayla uğraşılsın ki değil mi?

Normal bir insanın protein ihtiyacı ne kadardır? Normal bir insanın protein ihtiyacı vücut kilosu başına 1 gramdır. Örneğin 80 kg’lık bir kişi 80 gr’lık bir proteinle ihtiyacını karşılar. Balık, yumurta beyazı gibi doğal gıdalar biyolojik değeri yüksek proteinlerdir. Albümin seviyesi kanında düşük olan insanlar protein desteğine ihtiyaç duyarlar. Bu sorunlarda da yine doğal ürünleri kullanmak faydalıdır.

Protein Tozu Zararları

Protein tozları daha çok vücut geliştirme yapanların kullandığı bir ürün olarak bilinir. Yani daha çok bu kişilerin kullandığı bir ürün olarak karşımıza çıkıyor, hatta takviye ürünlerin reklamları da yine bu figürler üzerinden yürütülüyor. Protein tozu zararları konusunu bilinmesi gerekenler şeklinde aşağıda sıralayalım.

Protein takviyeleri kullanmayı önermemekle birlikte kullanılacaksa yine de dikkat edilmesi gerekenleri belirtelim.

• Kesinlikle Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın onayladığı takviye gıdaları kullanmak gerekiyor. Tabi mümkünse bunları doktor kontrolünde kullanmak şart.
• Sadece protein tozu kullanıldığında, yalnız onunla beslenildiğinde sağlık sorunları baş gösteriyor. Tek tip beslenme şekli ve enerji kaynağı olarak sadece bu ürünler kullanıldığında ciddi sağlık sorunları kaçınılmaz.
• Piyasada satılan ürünlerin tamamına yakını mix protein tozlarıdır. Bu herkes için zaten faydalı olmayacak bir üründür. Mucizeye gerek yok. Vücudun hangi tür bir takviyeye ihtiyacı olduğunu bilmeden vücuda takviye almak risktir.
• Protein tozları vücutta su ve kalsiyum kaybını tetikliyor. Dikkat!
• Takviyeler kas yapımından ziyade, karaciğerlerde, böbreklerde ve en mühimi kalpte (kalpte bir kas dokusudur!) ritm bozuklukları, ani kalp krizleri ve kalp sebepli ölümler; böbrek yetmezliği vs. hastalıklara sebep oluyor.
• Sporcuların ego ve kazanma hırsları doz ayarını ve kontrolünü yapamamaları geri dönülmez sağlık sorunlarına sebep oluyor. Aşırı proteinin böbrek yetmezliklerine davetiye çıkardığını, kalp büyümesi gibi sorunlara davetiye çıkardığını tekrar hatırlatalım. Kalp büyümesi demek ise kalp yetmezliği demek…
• Sindirim sistemi ve beyinde hasar riskleri, bağırsak florasının bozulması ve devamında gelen depresyon riskleri protein tozlarının yan etkileri olarak biliniyor.

Protein Tozunun Diğer Zararları

• Örneğin Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi’nin yaptığı bir araştırmada her yıl Amerika’da 50.000 kişinin besin takviyelerine bağlı sağlık sorunları yaşadığı tespit edilmiş.
• İçinde yasaklı madde olmadığı beyan edilen markalarda bile (Almanya’da yapılan bir araştırmada) markaların %14’ünde zararlı maddeler tespit edilmiş. (Avrupa’daki denetimleri de göz önünde tutarsak, ona rağmen bu sorunlarla baş edilemiyor.) Türkiye’de yaşıyoruz.
• “Doğal” protein takviyeleri adı altında piyasada bulunan ürünler de doğal değil. İşlenme sürecinde kimyasal ürünlerle son halini alan ürünlerin de zaten sağlığa zararlı olduğu biliniyor.
• Protein takviyelerinin bağımlılık yaptığı biliniyor. Kas yapısını da sürekli takviye kullanma moduna sokmak için ideal (!)
• Protein tozu zararları ve yan etkilerinden biri de vücuda alındığında hızla kana karışması sonucunda karaciğere hızlı ulaşması. Bu da glikojene sebep oluyor. Karaciğerin şeker yükü artıyor ve yağlanma sorunu baş gösteriyor. Özetle siroz hastalığına kadar yolu var. Kas manyağı olacağım derken karaciğerden sürünmek demek bu olsa gerek.
• Protein tozlarında ağır metal kalıntıları bulunabileceği riski de biliniyor. Ağır metaller insan vücudu için zararlıdır.
• Hekimlere göre bir besinin insan için sağlıklı ve tam faydalı olması için doğada bir benzerinin olması gerekiyor. Belli, tek bir besin öğesinin saf bir şekilde vücuda girmesi de hekimlerin vücut için sağlıklı görmediği durumlardan.
• %100 protein olarak satılan ürünlerin ne kadarı protein, ne kadarı yağ, ne kadarı farklı bileşenler diye bunları da bilerek satın almak, doz aşımı yapmamak gerekiyor… Ki sadece satış odaklı bir piyasada bu da pek mümkün görünmüyor.
• Protein tozu zararları konusunun göz ardı edilmesindeki asıl gerçek ve takviyelerin faydalı olduğunu destekleyen fikirlere tanık olmak 35 milyar dolarlık bir protein pazarının var olmasından kaynaklanıyor.