Cilt en büyük organdır. Kendine has tepkileri vardır. Cildimiz vücuttaki birçok sorunun da habercisidir. Vücuttaki kaşıntı sahip olduğumuz sinir ağları ile ilgilidir. Bir araştırmada kaşıntının kendine özgü ayrı sinir lifleri olduğu tespit edilmiştir. Peki, vücutta kaşıntı neden olur? Kaşıntı bir hastalık mıdır? Her kaşıntı bir sorun habercisi mi? Vücuttaki kaşıntının sebepleri nelerdir? Bunları konuşalım.
Neden Kaşınırız?
İÇERİK ÖZETİ
Kaşıntı evrimsel süreçte zehirli böcek, sinek gibi hayvanları ciltten uzak tutmak, kovuşturmak için vücudun geliştirdiği bir tepki olarak da düşünülüyor. Bu parazitlerin ve böceklerin vücut üzerinde yürüyor hissi geldiğinde, bu duyumu vücuttan atmak, uzaklaştırmak için kaşınma hissini geliştirmiş olabiliriz. Söylenen teorilerden birisi de bu. Bu yönüyle kaşınma duygusu da bir dengelenme aracı, homeostazi olarak gelişmiş olabilir.
Kaşıntı da bulaşıcıdır. Sadece temasla değil, kaşınan birini gördüğümüzde de kaşınma tepkisi verebiliriz. Kaşıntının birçok sebebi vardır ancak vücuttaki kaşıntı temel olarak 3’e ayrılır. Cilt hastalıklarıyla (dermatit, sedef, egzama, uyuz vb.) ortaya çıkan kaşıntılar, böcek vs. sokmalarıyla bit mite gibi parazit kaynaklı kaşıntılar ve psikolojik temelli hayali kaşıntılar… Mesela kaşınma hakkında konuşurken ya da kaşınan birini gördüğümüzde bile sağımız solumuz kaşınır. Bilim insanları kaşınmanın asıl nedenleri ve farklı sebeplerini araştırıyorlar. Belirli sebepleri olan kaşıntıların dışında birden bire gelen ve oluşan kaşıntıların sebepleri ise hala tam olarak bilinmiyor. 🙂
Emma Bryce adlı bir gazetecinin kaşıntı ile ilgili hazırladığı eğlenceli altyazılı Ted-Ed animasyonunu aşağıda izleyebilirsiniz.
Her Kaşıntı Hastalık mı?
Hayır! Vücuttaki her kaşıntı hastalık sebebi değildir ancak kaşıntı hastalıkların, genellikle de cilt hastalıklarının bir belirtisi olabilir. Vücutta hangi bölgenin nasıl, ne düzeyde kaşındığı kaşıntının tipi hakkında fikir verir. Hayat kalitesini düşüren aşırı ve anormal seyreden kaşıntılar hastalık belirtisidir. Diyabet hastalıkları da vücutta belirli bölgelerde kaşıntı yapabilir. Kaşıntı cilt kanseri ve bazı kan hastalıklarının belirtisi de olabilir. Ben ve çilleri fazla olan biriyseniz kaşıntıları daha ciddiye almalısınız, cilt muayenelerini aksatmayın ve kendi kaşıntı hikayenizi takip edin. Kaşıntı Troid hastalığı belirtisi de olabilir. İç hastalıkları da kaşıntıya sebep olabilir. Her kaşıntı hastalık değildir, yine de siz eğer anormal kaşıntılar yaşıyorsanız bunu takip etmelisiniz.
Yeterince Su İçiyor musunuz?
Vücuttaki kaşıntılar sadece dış etkenlerle değil beslenme alışkanlıklarıyla da ilgilidir. Susuz kalmak ve cilt kuruluğu da kaşıntı sebebidir. Su içme alışkanlıklarınızı değiştirin. Düzenli ve yeterince su içtiğinizden emin olun.
Stres Kaşıntı Yapar mı?
Vücut stres altında kaldığında farklı tepkiler verir. Bunlardan biri de kaşıntıdır. Aşırı stresli ve düşünme anlarında kafanızı kaşıdığınızı hatırladınız mı? Kaşınarak düşünme belki yaratıcılığı tetikler ama vücuttaki kaşıntı sıkıntı halinde de ortaya çıkabilmektedir. Sıkıldığınız zamanlarda da kaşındığınızı hatırlayabilirsiniz. Kaşıntı demişken daha önce yazdığımız Saç Kaşıntısı ile ilgili makaleyi de okumalısınız.
Alerjiler Kaşıntı Sebebidir
Hastalıkların vücutta kaşıntı yaptığı bilinmektedir. Birtakım alerjiler de kaşıntıya sebep olabilir. Alerjinin en bilinen belirtisi zaten kaşıntıdır. Sürekli kaşınan deri, gözde kaşıntı, dirsekler, kol, bacak, saç dipleri gibi bölgelerdeki kaşıntılar alerji ya da mantar hastalıklarının belirtisi olabilir. Kedi, köpek, belirli gıdalar, tüy, polen, yün, toz, deterjanlar, kimyasallar, şampuan, kozmetik malzemeleri vs. şeyler de vücutta kaşıntı yapabilir. Alerji testi yaptırmak kaşıntının sebeplerini tespit etmek ve kaşıntıları azaltmak için bir yöntemdir. Testler sayesinde bu kaşıntılar önlenebilir.
Mevsimler de Kaşıntı Sebebi
Mevsimler, örneğin bahar alerjileri de kaşıntılara sebep olabilir. Kışın kuruluk ve soğuk hava, yazın da aşırı sıcak ve terleme ile ortaya çıkan kaşıntılar olabilir.
Kaşıntı Ne Zaman Hastalık Belirtisidir
Vücuttaki kaşıntı dayanılmaz ve sürekli bir hal almışsa… Başladıktan sonra uzun süren ve sürekli kaşıntıya dönüşmüşse… Enfeksiyon ve yaraya sebep olacak derecede kaşınma varsa, kaşıntı yaşam kalitesini düşürüyor, yapılan işe odaklanmayı engelliyorsa, hatta uykusuzluk sebebi ise, bölgesel kaşınmalar şiddetliyse, nedensiz kaşıntılar artmışsa doktora görünmekte fayda var.
