Köselik nedir? Köse kime denir? Köselik tedavi edilir mi? Köse sakalı olanlar sakallarını çoğaltabilir mi? Köselik; her şeyden önce bir hastalık değildir, vücudun sakal, bıyık ve vücut kıllarının normal gelişim evresine göre vücutta daha az bulunmasıdır. Ergenlik döneminde testosteron hormonuyla da ilgili olduğu söylenmektedir. Testosteron hormonunun vücutta dengeli bir düzeyde bulunmamasıyla köselik tetiklenebilir.
Köse; Farsça’da sakalsız kişi anlamında kullanılan bir kelimedir. İngilizce’de köse erkek kavramına Korean male denilmesi de ilginçtir fakat “Beardless” daha doğru bir çeviri olacaktır.
Köselik ve Toplumda Köselik Algısı
İÇERİK ÖZETİ
Sakal erkeklerde olgunluğun, erişkinliğin belirtilerinden biridir. Bu sebeple, (tuhaftır) köselerin toplumda olumsuz ya da güvenilmez olduğu algısı vardır. Bu masallarda, halk hikayelerinde, orta oyunlarında da işlenen temalardan biridir. Kötü karakterler, hainler, güvenilmez kişiler ya da tekin sayılmayan öteki karakterler genellikle “köse” biçimiyle tanımlanırlar.
“Köseyle alay edenin top sakalı kara gerek” diye bir atasözü de vardır. Anlamı; başkasının eksik, kusurlu yönleriyle alay edenin kendisinin o konuda kusursuz olması gerekliliğini anlatır… Yani sakal burada da tamamlanmış, olgun, bütün kavramlarına işaret eder. Kültürel öğelerin ve toplumsal algıların bugün de yerini eskisi gibi korumadığı aşikar olsa da köse erkekler diğerleri tarafından, lafla ve şakayla da olsa uğraşılan kişilerdir.
Köselik Belirtileri
Ergenlik dönemi ve başlangıcında, kişide büyümenin sakal bıyık gibi normal sonuçları az gözlendiğinde ya da hiç sakal ve bıyık olmadığında bu bir köselik belirtisi olabilir. Seyrek sakal köselik değildir, öte yandan seyrek sakal da köselik de çok sakallı olmak da hem genetik hem sağlık sebebi hem de hormonal etkilerle değişkenlik gösteren durumlardır. Köselik tüm vücutta da olabilir sadece sakal bıyık bölgesinde de olabilir. Sorun değildir ancak insanlar toplumsal anlamlar, psikolojik olarak kabul görmeme, yetişkin görünmeyi isteme gibi sebeplerden köseliği sorun edebilir. Bölgesel olarak sakal çıkmama gibi bir sorun varsa hekim kontrolü olası farklı hastalıklara önlem almak için de önemli bir aşamadır. Örneğin en azından sakal kıran varsa bunun için sakal kıran tedavisi yapılabilir. Ayrıca ergenlik döneminde görülen genetik, hormon ve benzeri ana sebeplerin dışında ani psikolojik travmalar ve şoklar, yaralanmalar, yanma vs. kazalar sonrasında da köselik oluşabilir.
Köselik ve Tedavi Yöntemleri
Köselik bir hastalık olarak görülmese de tedavi adı altında bir takım önlemler de mevcuttur. Bunun belirlenmesi için öncelikle bir uzman tarafından tanı konulmalı, sorunun sebebinin hormonal mi, sağlık sorunu mu, çevresel etkiler mi, stres ve gelişim bozukluğu mu, genetik mi vs. olduğu belirlenmelidir. İleri ki aşamalarda en azından ergenlik sonrası önerilen sakal ektirme, sakal serumları, kıl kökü canlandırma; ergenlikte de hormon tedavisi gibi yöntemlerle sakal bıyık çıkarmak hedeflenebilir.
Saç mezoterapisi gibi sakal mezoterapisi de yapılabilir. Bu yöntemler ve diğer farklı yöntemler kişinin biyolojik kimliğine göre farklı etkiler gösterebilir. Tedaviler kişiden kişiye başarı ve değişkenlik göstermektedir. Bu yöntemlerden sonuç alındığında sakalları beslemek, sağlıklı sakal oluşumunu hızlandırmak için de birtakım destek yöntemler uygulanabilir. Daha önce yazdığımız SAKAL GÜÇLENDİRME YÖNTEMLERİ adlı makaleye göz atabilirsiniz. Köselik fiziksel bir hastalık olmasa bile belki sosyal bir hastalık olarak tanımlanabilir.