Alerjik Rinit Nedir?
İÇERİK ÖZETİ
Türkiye Ulusal Allerji ve Klinik İmmünoloji Derneği , alerjik rinit tanımını şöyle yapıyor. “Alerjik nezle, kişide genetik olarak mevcut olan alerjiye yatkınlık ile birlikte solunum yoluyla alınan ve bağışıklık sisteminin yabancı olarak algıladığı maddeler neticesinde burunda hapşırık, akıntı, kaşıntı ve tıkanıklık, gözde kızarıklık, batma ve kaşıntı sonucunda ortaya çıkmaktadır.” Alerji; normalde zararsız hatta vücuda fayda sağlayacak bazı maddelere karşı her insanda görülmeyen biçimde kişinin bağışıklık sisteminin farklı tepkiler göstermesidir. Alerjiler kişisel reaksiyonlarla gelişir. Örneğin kimi kedi tüyünden rahatsız olurken kimi de çim otuna aşırı hassasiyet gösterir.
Alerji sorunları sonbaharda ve özellikle de ilkbaharda çoğu kişinin korkulu rüyasıdır. Her dört kişiden birinde bu alerjilerden biri bulunmaktadır. Mevsimsel kaynaklı alerjilerden başka bir de yıl boyu sürekli devam eden alerji olmak üzere alerjiler temel olarak ikiye ayrılır.
Alerjik Rinit Tipleri
-
Mevsimsel Alerjik Rinit ( Bahar Alerjisi)
Saman nezlesi ya da polen alerjisi olarak da bilinir. Alerji vakalarının % 75’ini oluşturan mevsimsel alerjik rinit, daha çok ilkbahar ve sonbaharda yaşanır. Bitkilerin döllenme vakitlerinde (özellikle sabah saatleri) açık havada polenlere uzun süre maruz kalındığı zaman vücut bu polenlere yoğun tepki verir. Hapşırma, gözlerde ve burunda akıntı, güneş hassasiyeti, göz altlarında morluk, gözlerde sulanma, boğaz kaşıntısı ve gıcıklanma, tuhaf öksürük, uyuşukluk, halsizlik, boğazda, burunda ve gözlerde aşırı kaşıntı vs. etkiler alerjinin öne çıkan belirtileridir. Alerjik rinit vücutta ateşlenme yapmaz ve bu özelliğiyle nezleden kolayca ayırt edilir.
-
Perenial Rinit (Çok Yıllık)
Sürekli alerjiler, tozlar, yün, ev alerjenleri, hamam böceği, kedi-köpek vb. diğer evcil hayvanların tüyleri, mantar sporları vb. diğer birçok nedenlerle vücutta ortaya çıkar. Bu alerjinin de belirtileri yine mevsimsel alerjik rinitle benzerdir. Tat alma ve koku duyularında azalma da diğer belirtilerdir.
Alerji Testi Yaptırmak
Alerjik rinit teşhisi hastanın yukarıda saydığımız belirtilerin seyri devamında ön muayenesi ve sonrasında da her hastaya yapılan alerji testi ile tedaviye başlanır. Hastanın çevresinde nelere alerjisinin olduğunu belirlemek ve kişinin günlük yaşamında alerjen uyarıcılardan olabildiğince uzak durması için alerji testleri yaptırmak önemlidir.
Alerjik rinit tedavisi tam anlamıyla yapılamayabilir. Hastanın şikâyetlerinin hastalığın nüksettiği dönemlerde giderilmesi önceliklidir. Ancak alerjiler bu yöntemlerle ortadan kalkmaz. Alerjik rinite sebep olan ve tespit edilen sebepler (alerjenlerden) kaçınmakla birlikte alerjinin şiddetini azaltan ilaç tedavileri uygulanır. Haplar, kortizonlu burun spreyleri, burun çevresine uygulanan jeller, kremler vs. hapşırma, akıntı ve kaşıntı gibi etkileri ortadan kaldırmakta etkilidirler. Göz çevresinde seyreden göz egzaması, göz morlukları, göz çevresi kızarıklıkları gibi lokal hastalıklar da alerjik rinitle ve bahar aylarında tetiklenir. Bu şikayeti yaşayan insanlar
Bahar Alerjisine Karşı Önlemler
Not: Aşağıda sıralanan önlemler hem bahar alerjisi hem de sürekli alerjiler için etkilidir. Bahar alerjileri özelinde de değerlendirilebilir kişisel önlemlerdir.
- Alerjik riniti olan hastalar polenli ve tozlu ortamlardan uzak durmalı, gerekiyorsa maske takmak,
- Bahar aylarında, sabah saatlerinde kapı pencereleri kapalı tutmak, öğleden sonra ya da akşam odayı havalandırmak,
- Özellikle hassas dönemlerde ev içinde bitki ve hayvan beslemekten kaçınmak.
- Tüylü, yünlü battaniyeler, örtüler kullanmamak, Pamuklu ve sentetik yatak malzemeleri tercih etmek,
- Sık sık eşyaları tozdan arındırmak, mümkünse ev içinde polen, mantar, akar – mint vb. karşı etkili süpürgeler kullanmak. Temizlik esnasında maske takmak.
- Sigara içilen ortamlarda bulunmamak,
- Egzersiz yapmak, alerjiyi tetikleyen besinlerden ve ortamlardan uzak kalmak,
- Dışarıya çıkıp eve dönüldüğünde kıyafetleri polenlerden arındırmak (yıkamak), aynı kıyafetlerle evde dolanmamak,
- Dışarıdan gelince polenlerden arınmak için vakit kaybetmeden duş almak, (göz kapağı egzaması “sorunu yaşayan kişilerin şampuan ve sabun kullanırken seçici olmaları gerekir.)
- Toz deterjan, toz sabun, vb. alerji tetikleyen temizleyiciler kullanmamak, alerjik rinit hastalığına karşı alınabilecek başlıca önlemlerdir.
