Türklerin Sıvı Sabun Kullanım Alışkanlığı
İÇERİK ÖZETİ
Gülen Gözler filmindeki sabun sahnesini herkes hatırlar 🙂 Temizlik ve sabun kültürümüz çok eskidir. Sizinde bildiğiniz gibi binlerce yıldır bu topraklarda sabun üretilmektedir. Peki siz hangisini kullanıyorsunuz? Sıvı sabun mu kalıp sabun mu? Birkaç yıl önce yapılmış bir araştırmada Türklerin dünyada en çok sıvı sabun tüketen millet olduğunu duymuştum. Peki kullananların tamamının sıvı sabunu doğru asıl amacıyla kullandığını mı düşünüyorsunuz? Yanılıyorsunuz 🙂 Akıllı milletiz. Bir üründen maksimum fayda sağlama düşüncesi genlerimize işlemiş. Örnek verelim 🙂 Saç yıkamaktan, banyoda kullanmaya, çamaşır yıkamaktan, bulaşık yıkarken kullanmaya hatta lavabo – tuvalet temizliğine varana kadar, sıvı sabun her alanda kullanılıyor. Hatta fazlası da var… Buna rağmen kalıp sabun kullanımı da oldukça yaygın.
Sıvı Sabunla Yüz Yıkamak
Hatta fazlası da var dedik. Sıvı sabunla yüzünü yıkayanlar…. Yeri gelmişken söyleyelim. Yüzünüze sıvı sabun kullanmayın. Bunun yerine yüz temizliğinde nem dengesini koruyan, yüz bölgesi için üretilen temizleme sabunları, sakal sabunları, yüz temizleme jelleri, göz çevresi için temizleyiciler gibi lokal ürünler tercih edebilirsiniz. Bu ürünlerin ph derecesi yüz bölgesi için uygundur. Yüz için sıvı sabun mu kalıp sabun mu? sorusuna bir cevap olduğunu düşünüyorum.
Ortak Alanlarda Hangi Sabun Kullanılmalı
Ortak alanlarda sıvı sabun mu kalıp sabun mu kullanılmalı sorusunun cevabı sıvı sabundur. Sıvı sabun hijyen açısından kullananların az temas etmesi nedeniyle daha çok tercih edilen bir sabun türüdür. İş yerleri, okullar, AVM’lerde ortak kullanılan tuvaletlerde ve diğer umumi alanların tamamında sıvı sabun kullanılmalıdır. Ortak alanda bakteri de fazla olur katı sabuna temas etmek ve sabunun kalitesiz olması, yeterince temizleme fonksiyonundan uzak olması gibi riskler de mevcut. Sık kullanılan kalıp sabunlarda bakteri oluşumu pek mümkün. Ayrıca bu alanlarda muslukların, kapı kolları vs çıplak elle değil de bir peçete ya da havlu ile açılıp kapatılması öneriliyor. Katı sabun ise aile ortamında, evde kullanılabilecek ürünlerdir. (Bkz: Doğru El Yıkama Nasıl Olmalı?)
Eller Kaç Saniye Yıkanmalı?
El yıkama nedir? El yıkama: Ellerin sabun ve su yardımıyla yıkanmasıdır. Sıvı sabun mu kalıp sabun mu? ayrımına girmeden her ikisini de kullanırken, ellerin yeterince yıkandığından emin olmak gerekiyor. Çünkü el hijyeni vücudun ve bağışıklığın korunması için en önemli temizlik aşamasıdır. Kadınlar ortalama 10 kez el yıkarken erkeklerde bu sayı 7. Sıvı sabunun arınması katı sabuna göre birkaç saniye daha fazladır. Aslında bu daha uzun süre el sabunlamayı mecbur kılıyor gibi görünse de Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Murat Günaydın, EL HİJYENİ adlı makalesinde El yıkama kavramını, antimikrobiyal etkinliği olmayan sabun ile ellerin yıkanması olarak ifade ediyor. Günaydın, bunu sosyal el yıkama olarak tanımlıyor. Ellerde yeterli temizliğin sağlanması içinse ellerin en az 20 saniye yıkanması gerektiğini belirtiyor. Bu sürenin sadece sabunlama süresi olduğunu, kurulama vs. diğer işlemler hariç olduğuna dikkat çekiyor. Günaydın, sosyal el yıkamanın aşamalarını ise şöyle sıralamış.
Sosyal El Yıkama Aşamaları
- El yıkama öncesinde takı ve mücevher gibi aksesuarlar çıkarılır.
- Akmakta olan su altında eller ıslatılır.
- Bilekler, avuç içi, ellerin sırt ve parmak araları ile tırnakların kenar ve uçları sabun ile köpürtülerek en az 20 saniye süreyle kuvvetlice ovuşturulur.
- Eller su altında iyice durulanır.
- Eller bileklerden başlayarak kağıt havlu ile kurulanır.
- Aynı kağıt havlu ile musluk kapatılır.
Eller Ne zaman Yıkanmalı?
Yemekten önce ve yemekten sonra, kedi, köpek vb. hayvanlarla temastan sonra, toplu taşıma araçları kullandıktan sonra, telefon, bilgisayar vb. cihazlara dokunduktan sonra, paraya dokunduktan sonra, hapşırma ve öksürme sonrası, tuvaletten sonra, bozulmuş gıdalara, çöplere, çiğ, pişmemiş gıdalara dokunduktan sonra örn: Et, tavuk, balık ve yumurta vs. elleri yıkamak gerekir. Sıvı sabun mu kalıp sabun mu? ayrımı yapmadan en az 20 saniye ovalayarak, ellerimizi bol su ve köpük yardımıyla yıkıyoruz.
